Marian Banasiewicz, urodzony 26 czerwca 1937 roku w Pleszewie, był znaczącą postacią w dziedzinie sztuk wizualnych w Polsce. Jego twórczość obejmowała różnorodne formy artystyczne, lecz szczególnie znany był jako artysta rzeźbiarz.
Banasiewicz zyskał uznanie przede wszystkim jako autor tablic pamiątkowych, które stanowią ważny element kulturowego dziedzictwa wielu miejscowości. Jego dzieła charakteryzowały się nie tylko estetyką, ale również głębokim przesłaniem, co czyniło je istotnymi elementami społecznego i historycznego kontekstu.
Niestety, artysta odszedł z tego świata 3 marca 1999 roku, jednak jego twórczość nadal inspire wiele osób i pozostaje w pamięci kolektywu jako przykład sztuki zaangażowanej.
Życiorys
Marian Banasiewicz przyszedł na świat w rodzinie kolejarza, Antoniego oraz Stanisławy z Komorskich. W 1951 roku ukończył Szkołę Podstawową nr 21 w Poznaniu, co pozwoliło mu rozpocząć dalszą edukację.
W latach 1951-1956 odbywał naukę w VI Liceum Ogólnokształcącym w Poznaniu, zlokalizowanym przy ul. Krakowskiej. Po zakończeniu nauki w liceum, w latach 1956-1957 pracował jako dekorator witryn sklepowych w Poznańskiej Fabryce Maszyn Żniwnych.
W 1957 roku, jego pasja do sztuki skłoniła go do podjęcia studiów w poznańskiej Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych, w pracowni prof. Jacka Pugeta. W 1963 roku uzyskał dyplom w pracowni prof. Bazylego Wojtowicza. Już w trakcie studiów zafascynował się tematyką plakatu, co przyniosło mu liczne nagrody i wyróżnienia w prestiżowych konkursach.
Wśród jego osiągnięć znalazły się m.in. nagrody za plakat o tematyce oszczędnościowej dla PKO w 1963 roku, świętowanie 20-lecia PRL w 1964 oraz uhonorowanie 20-lecia Nowej Huty w 1969 roku.
W 1961 roku zdobył nagrodę w konkursie na rzeźbę parkową w Poznaniu, a w 1962 w konkursie na pomnik ofiar obozu Kulmhof w Chełmnie nad Nerem otrzymał wyróżnienie. Jego dorobek artystyczny wzbogacił się o kolejne nagrody, m.in. za projekt pomnika Przemysława I w 1967 roku oraz nagrodę w konkursie medalierskim Rok Nauki Polskiej w 1973 roku.
W latach 1965-1970 Marian Banasiewicz pracował jako plastyk w Zakładach Cegielskiego. Po roku 1970 wznowił swoje zainteresowania rzeźbą, w tym medalierstwem oraz tworzeniem form kameralnych i portretowych. Poszukiwał innowacyjnych rozwiązań materiałowych, eksperymentując z żywicami oraz łączeniem szkła z brązem.
W okresie od 1965 do 1984 roku zrealizował wiele tablic o charakterze płaskorzeźbowym, odchodząc od klasycznych ujęć tematyki tablic pamiątkowych. Część z tych dzieł powstała w ramach pracy społecznej, co dowodzi jego zaangażowania i pasji.
Marian Banasiewicz zmarł 3 marca 1999 roku. Jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Junikowo w Poznaniu.
Tablice pamiątkowe
Oto lista ważniejszych tablic pamiątkowych, które zostały ustanowione w celu uczczenia pamięci oraz znaczenia historycznego:
- pamięci pomordowanych w latach 1939-1945, Gościeszyn, 1969,
- płaskorzeźba Mikołaja Kopernika, szkoła w Słupcy, 1971,
- głaz pamiątkowy, Tarnowo Podgórne, 1974,
- pamięci bohaterów Wału Pomorskiego, Zdbice, Podgaje, Lipka Krajeńska, 1978–1979,
- pamięci ofiar Fortu VII, w Poznań, 1979,
- ku czci Hipolita Cegielskiego, Śrem (odlewnia żeliwa), 1981,
- na pomniku Akcji Bollwerk, Poznań, 1982,
- na Muzeum Henryka Sienkiewicza, Poznań, 1982,
- ku czci Hipolita Cegielskiego, Trzemeszno, Środa Wielkopolska, 1983–1984,
- na obelisku ku czci pomordowanych, Chrzypsko Wielkie, 1984,
- upamiętniające Jana Sokołowskiego i Józefa Janickiego, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, 1984,
- ku czci Józefa Kostrzewskiego, Muzeum Archeologiczne, Poznań, 1984,
- na pomniku Armii Poznań, Poznań, 1982,
- na domu Cyryla Ratajskiego, Poznań (ul. Chopina), 1984,
- na elementach Miejsca Pamięci Janowo.
Pomniki
W historii sztuki znalazły się liczne wyjątkowe pomniki i rzeźby, które pozostają świadectwem twórczości wielu artystów. Oto kilka znaczących przykładów:
- Pomnik Pamięci Narodowej w Słupcy, powstały w 1972 roku,
- rzeźby plenerowe w Wągrowcu z 1973 roku,
- rzeźby, które powstały w Wolsztynie w 1975 roku,
- rzeźba w Kaliszu, ujrzała światło dzienne w 1977 roku,
- rzeźba umiejscowiona przed gmachem NOT w Kaliszu, powstała w 1978 roku,
- popiersie Hipolita Cegielskiego w HCP, Poznań, stworzone w 1981 roku.
Wystawy
Marian Banasiewicz, znany artysta, miał przyjemność uczestniczyć w wielu znaczących wystawach, które miały miejsce na przestrzeni lat. Oto niektóre z nich:
- Plastyka poznańska w XX-leciu PRL, Poznań, 1964,
- Rzeźba Okręgu Poznańskiego, Kalisz, 1964,
- Rzeźba plenerowa, Hotel Merkury, Poznań, 1967–1972,
- Poznańska grafika użytkowa, Poznań, 1967,
- Propozycja sztuki użytkowej, Poznań, 1968,
- Ogólnopolska Wystawa Propozycji Rzeźby Plenerowej, Poznań (Cytadela), 1969,
- Plastyka poznańska, Poznań, 1974,
- I Biennale Małych Form Rzeźbiarskich, Poznań, 1977.
Wystawy te pokazują różnorodność działań artysty i jego wkład w rozwój sztuki w Polsce.
Życie prywatne
Marian Banasiewicz jest osobą zaangażowaną w życie rodzinne. Od 1968 roku żyje w związku małżeńskim z Anną Panczenko, która pracuje jako nauczycielka. Para doczekała się dwóch synów: Tomasza, urodzonego w 1969 roku, oraz Jakuba, który przyszedł na świat w 1974 roku.
Przypisy
- Miasto Poznań, Wyszukiwarka cmentarna [online].
- Wydarzenia w Poznaniu w 1984 roku. Część trzecia, w: Kronika Miasta Poznania, nr 1/1986, s.193, ISSN 0137-3552.
- Tadeusz Świtała, Nagrody Miasta Poznania w dziedzinie kultury i sztuki za rok 1984, w: Kronika Miasta Poznania, nr 2/1985, s.107-109, ISSN 0137-3552.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Teodor Jeske-Choiński | Leszek Kostuj | Tomasz Bednarek (aktor) | Paulla | Zofia Karczewska-Markiewicz | Aldona Różanek | Bonawentura Kudlicz | Marian Bogusz | Hugo LeichtentrittOceń: Marian Banasiewicz