Stanisław Niziński, urodzony 16 kwietnia 1848 roku w Pleszewie, a zmarły 5 grudnia 1932 roku w Buku, to postać, która pozostawiła znaczący ślad w polskim duchowieństwie. Był on kanonikiem honorowym Kapituły Metropolitarnej w Poznaniu, co podkreśla jego wysoką pozycję w hierarchii kościelnej.
Niziński pełnił rolę dziekana dekanatu bukowskiego, co wiązało się z dużą odpowiedzialnością i wpływem na życie duchowe lokalnej społeczności. W okresie od 1897 do 1903 roku, był proboszczem parafii Dobrzyca, a następnie, od 1906 aż do swojej śmierci w 1932 roku, piastował funkcję proboszcza w Buku.
Jako oficer rezerwy oraz działacz niepodległościowy, Niziński również angażował się w sprawy społeczne, co czyni go postacią wszechstronną i zaangażowaną w losy swojego kraju.
Życiorys
Stanisław Niziński urodził się w rodzinie rolniczej, syna Józafata oraz Józefy z Bielawskich. Po ukończeniu szkoły elementarnej zdecydował się na edukację w Królewskim Katolickim Gimnazjum w Ostrowie, jednak w 1863 roku został stamtąd wydalony. Niezrażony tym, kontynuował naukę w Gimnazjum w Śremie. Po tym etapie wstąpił do seminarium duchownego w Poznaniu, lecz wskutek Kulturkampfu musiał przerwać studia w stolicy Wielkopolski. Ukończył je w Pradze czeskiej, gdzie 20 kwietnia 1875 roku, z rąk biskupa Karola F. Pruchy, otrzymał święcenia kapłańskie.
Po powrocie w rodzinne strony, objął posługę w parafii św. Marcina w Poznaniu, pracując jako wikariusz. Jego działalność niepodległościowa sprawiła, że musiał szukać schronienia w gościnnych dworach Wielkopolski, głównie u rodzin Niegolewskich oraz Trzcińskich, gdzie pełnił również rolę nauczyciela domowego. Krótko był kapelanem przy kościele Pana Jezusa w Poznaniu. W 1886 roku objął probostwo w Gninie, w dekanacie grodziskim, a 1 października 1897 roku przeniósł się do Dobrzycy, gdzie zajął się probostwem w kościele św. Tekli.
W Dobrzycy zapoczątkował wiele inicjatyw społecznych, takich jak Żywy Różaniec, Towarzystwo Robotników, Kółko Rolnicze czy Towarzystwo Przemysłowe, które miało na celu wspieranie kupców i rzemieślników. W 1898 roku założył Bank Ludowy oraz zorganizował kursy nauczania języka polskiego. Przeprowadził również liczne drobne remonty w kościele parafialnym, zadbał o naprawę oraz pozłocenie naczyń liturgicznych i ogrodzenie murem cmentarza katolickiego.
W 1897 roku, z chwilą obejmowania parafii, rozpoczął zbiórkę funduszy na nowy murowany kościół w Dobrzycy. Po sześciu latach pracy w tym miejscu zdołał zebrać odpowiednie środki, a opuszczając parafię, pozostawił w kasie budowlaną kwotę 5800 mk. W 1906 roku mianowano go proboszczem parafii św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Buku, gdzie spędził kolejne 27 lat, rozwijając działalność duszpasterską oraz społeczną. Przeprowadził renowację Fary oraz kościółka św. Krzyża, a także rozbudował probostwo oraz wybudował nowe mieszkania dla wikariuszy. W 1917 roku sprowadził siostry Szarytki oraz był fundatorem Domu Katolickiego, a także współzałożycielem Banku Ludowego i „Rolnika”.
W uznaniu jego zasług, władze kościelne mianowały go radcą duchownym w 1913 roku, a w 1918 roku dziekanem dekanatu bukowskiego. Z okazji 50-lecia kapłaństwa w 1925 roku otrzymał tytuł Kanonika Honorowego Kapituły Metropolitarnej w Poznaniu od ks. kardynała Edmunda Dalbora. Jeszcze w tym samym roku Rada Miejska uznała pana Nizińskiego honorowym obywatelem miasta. Zmarł w Buku, mając 58 lat pracy w kapłaństwie, a jego szczątki spoczęły w rodzinnym grobowcu obok matki na cmentarzu św. Rocha w Buku.
Przypisy
- Honorowiobywatele Buku. [dostęp 07.01.2020 r.]
- M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 631 „za zasługi na polu pracy narodowej, społecznej i kulturalnej”.
Pozostali ludzie w kategorii "Inne":
Andrzej Kosmala | Andrzej Zientarski | Andrzej Dziuba (duchowny)Oceń: Stanisław Niziński