Andrzej Franciszek Dziuba, urodzony 10 października 1950 roku w Pleszewie, to znana postać w polskim Kościele katolickim. Jako duchowny rzymskokatolicki, pełnił ważną rolę w społeczności religijnej, zdobywając uznanie jako profesor nauk teologicznych.
Od 2004 do 2024 roku sprawował urząd biskupa diecezjalnego łowickiego, a w roku 2024 został mianowany biskupem seniorem diecezji łowickiej, co podkreśla jego znaczącą pozycję w hierarchii kościelnej oraz długą służbę na rzecz wspólnoty. Jego wkład w rozwój duchowości i teologii w Polsce wciąż pozostaje nieoceniony.
Życiorys
Andrzej Dziuba urodził się 10 października 1950 roku w Pleszewie. Po ukończeniu Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Staszica w Pleszewie w 1968 roku, zdał egzamin dojrzałości. Następnie, w latach 1969–1975, kształcił się w Prymasowskim Wyższym Seminarium Duchownym w Gnieźnie. Jego studia zakończyły się uzyskaniem tytułu magistra w zakresie teologii dogmatycznej na Papieskim Wydziale Teologicznym w Poznaniu. Święceń prezbiteratu udzielił mu 21 czerwca 1975 roku kardynał Stefan Wyszyński, prymas Polski, w bazylice prymasowskiej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gnieźnie.
Długoletnie studia doktoranckie w zakresie teologii moralnej odbył na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II w Lublinie, gdzie uzyskał stopień doktora w 1979 roku, prezentując dysertację o Mikołaju z Mościsk, teologu moralistycznym XVII wieku. Później kontynuował naukę w Akademii Alfonsjańskiej w Rzymie oraz Uniwersity Italiana per Stranieri w Perugii.
Po uprzednich święceniach, pełnił funkcje wikariusza w parafii Trójcy Świętej w Łobżenicy. W kolejnych latach, od 1981 do 1988, był duszpasterzem w kościele św. Marcina w Warszawie, a potem, w latach 1998–2004, pracował przy kościele św. Barbary na Koszykach w Warszawie. W tym samym czasie, w latach 1981–1984, działał jako referent w Sekretariacie Prymasa Polski oraz jako sekretarz i kapelan w archidiecezji gnieźnieńskiej.
W latach 1984-1998 pełnił rolę kierownika Sekretariatu Prymasa Polski oraz sekretarza osobistego kardynała Józefa Glempa, prymasa Polski. W latach 1998–2004 był radcą teologicznym Sekretariatu Prymasa Polski. W 1990 roku uzyskał habilitację na podstawie rozprawy o Janie Azorze, teologu moralistycznym, zaś w 1997 roku uzyskał tytuł naukowy profesora nauk teologicznych.
W latach 1989–2004 Dziuba był wykładowcą na Wydziale Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, a w 1995 roku rozpoczął pracę na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, gdzie przez cały czas kierował Katedrą Historii Teologii Moralnej. W 2005 roku został dyrektorem Ośrodka Dokumentacji i Studiów nad Osobą i Nauczaniem Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
27 marca 2004 roku papież Jan Paweł II powołał go na biskupa diecezjalnego łowickiego. 22 maja 2004 roku przyjął święcenia biskupie oraz odbył ingres do bazyliki katedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Mikołaja w Łowiczu. Głównym konsekratorem był kardynał Józef Glemp, a współkonsekratorzy to Henryk Muszyński oraz Alojzy Orszulik, pierwszy biskup diecezjalny łowicki. W trakcie ceremonii biskupiej przyjął zawołanie „Soli Deo” (Samemu Bogu).
W 2020 roku pojawiły się skargi do Stolicy Apostolskiej, które zarzucały mu niedopatrzenia w sprawach dotyczących nadużyć seksualnych wobec małoletnich. Dochodzenie w tej sprawie, zgodne z wytycznymi motu proprio Vos estis lux mundi, przeprowadził arcybiskup metropolita łódzki Grzegorz Ryś. Zebrane dokumenty w 2020 roku przekazano do Stolicy Apostolskiej. W 2022 roku państwowa komisja ds. pedofilii złożyła zawiadomienie do prokuratury w sprawie domniemanego przestępstwa polegającego na niezawiadomieniu o nadużyciach seksualnych w 2016 roku przez jednego z duchownych.
Na skutek przeprowadzonego dochodzenia kanonicznego, 9 marca 2024 roku, papież Franciszek przyjął jego rezygnację z funkcji biskupa diecezjalnego łowickiego. Administratorem apostolskim diecezji łowickiej w okresie sede vacante uczyniono biskupa pomocniczego Wojciecha Osiala.
W Konferencji Episkopatu Polski Dziuba pełnił wiele funkcji, m.in. przewodniczącego Rady Naukowej oraz Zespołu ds. Stypendiów Naukowych i Językowych. Był również członkiem Zespołu ds. Kontaktów z Konferencją Episkopatu Francji oraz przewodniczącym Zespołu ds. Szkolnictwa Wyższego w Kościele. Dodatkowo uczestniczył w Międzynarodowych Kongresach Eucharystycznych.
W 2016 roku konsekrował biskupa pomocniczego łowickiego Wojciecha Osiala, a rok później asystował w sakrze nuncjusza apostolskiego w Rwandzie, Andrzeja Józwowicza. Ponadto, Dziuba został naczelnym kapelanem Związku Polskich Kawalerów Maltańskich.
Odznaczenia i wyróżnienia
W 2012 roku Andrzej Dziuba został wyróżniony Wielkim Krzyżem Pro Piis Meritis, przyznawanym przez Zakon Kawalerów Maltańskich. Jego działalność i oddanie sprawom duchowym zostały dostrzegnięte, co doprowadziło do jego przyjęcia w poczet Zakonu Rycerskiego Grobu Bożego w Jerozolimie. W 2014 roku awansował do rangi Komandora z Gwiazdą, co stanowi znaczące wyróżnienie w jego karierze.
Warto też wspomnieć o honorowym obywatelstwie, które Andrzej Dziuba otrzymał z rąk lokalnych władz – nadano mu je w 2009 roku w Łowiczu oraz w 2014 roku w gminie Łobżenica. Te zaszczyty podkreślają jego szczególne związki z tymi miejscowościami oraz uznanie jego wkładu w życie społeczności lokalnych.
Rok 2009 był również ważny w kontekście akademickim, gdyż Andrzej Dziuba otrzymał tytuł doktora honoris causa Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie, co podkreśla jego wybitne osiągnięcia na polu naukowym oraz zaangażowanie w działalność edukacyjną.
Oceń: Andrzej Dziuba (duchowny)